Pojęcie inflacja zapewne było słyszane przez każdego wiele razy. Co to dokładnie oznacza? Jakie rodzaje inflacji można wyróżnić?
Co to jest inflacja?
Inflacja najogólniej rzecz ujmując, jest wzrostem poziomu cen. W zależności od różnych czynników wyróżnia się różne rodzaje inflacji. Te można podzielić ze względu na czas jej trwania, rozpoznawalność czy tempo procesu inflacyjnego. Przyczyn tego zjawiska może być wiele, a skutki niestety często są dość mocno dokuczliwe dla obywateli.
Otwarta i ukryta inflacja
Wśród rodzajów inflacji można wyróżnić otwartą i ukrytą. W pierwszym wypadku powoduje ona natychmiastowe osłabienie siły nabywczej pieniądza i jest widoczna w statystykach. Zmiana cen jest zdeterminowana przez wydarzenia rynkowe, a państwo nie ma wpływu na ceny. Ukryta inflacja przejawia się tym, że wzrost cen nie jest wyraźnie widoczny. Państwo utrzymuje ceny za pomocą środków takich jak zamrożenie cen i płac, ustalanie maksymalnych cen czy dotacje. Ludzie mają pieniądze, ale nie mogą nic z tym zrobić, ponieważ podaż towarów jest zbyt mała, co prowadzi do powstania czarnego rynku dla towarów, które są szczególnie poszukiwane.
Inne rodzaje inflacji
Ze względu na czas trwania inflacji można wyróżnić stałą i tymczasową. Pierwsza występuje w sposób trwały, a druga jedynie w krótkim okresie. Kolejnym czynnikiem wpływającym na rodzaj inflacji jest tempo. Wyróżnia się w tym wypadku inflację dynamiczną i galopującą. Inflacja dynamiczna jest niejako przejściem do inflacji galopującej, jednak wzrost cen jest umiarkowany. W przypadku inflacji galopującej stopa wzrostu cen jest bardzo wysoka, stale rośnie i przekracza stopę długoterminowych inwestycji pieniężnych. Jeśli wskaźnik ten przekracza 50%, to wówczas mówi się o hiperinflacji.
Jakie są przyczyny inflacji?
Istnieje wiele teorii i podejść na temat przyczyn inflacji, które mogą być bardzo różne. Jednym ze sposobów ich rozróżnienia jest rozdzielenie ich według podaży i popytu, ponieważ ceny rynkowe są wynikiem współzależności podaży i popytu. Jedną z częstych przyczyn inflacji jest wzrost kosztów. Aby firmy pokryły swoje koszty, muszą podnieść ceny. Taka sytuacja ma miejsce, gdy są zawyżone wymagania płacowe, następuje wzrost podatków i kosztów pracy, a także stopy procentowe idą w górę. Również na wzrost cen może mieć wpływ wzrost kosztów jednostkowych przy stałym wykorzystaniu mocy produkcyjnych, a także wzrost cen zagranicznych surowców lub prefabrykatów. Niekiedy przyczyną inflacji jest po prostu chęć zwiększenia zysków przez wielkie korporacje i przedsiębiorstwa monopolistyczne.
Skutki inflacji
Wzrost poziomu cen w różnym stopniu wpływa na gospodarkę i konsumentów. Wszystko zależy od poziomu inflacji i czasu, w jakim się ona utrzymuje. Na pewno, jeśli ceny rosną, to ludzie mogą kupić mniej za to, co zarabiają. To powoduje, że siła nabywcza i wartość pieniądza spadają. Duże firmy inwestują mniej przy wyższych cenach, a dodatkowo muszą podnieść swoje ceny, aby pokryć koszty. Oszczędności ludzi maleją, ponieważ coraz mniej inwestują.